به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر؛ نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از روز دوشنبه در شهر وین آغاز شد و نهایتاً قطعنامهای ضد ایرانی در آن تصویب شد.
این قطعنامه بر اساس اسناد ادعایی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که مدعی است اسناد را از شورآباد به دست آورده تصویب شد. از سوی دیگر «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل در گزارشی مدعی شده است که منشا تسلیحات به کار گرفته شده در حملات به عرستان، ایرانی بوده است.
همزمانی این دو رویداد با هم نشان از پیش بردن همزمان این دو پرونده از سوی آمریکا در آژانس از یک سو و سازمان ملل از سوی دیگر دارد تا نهایتاً بتواند تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران را تمدید کند؛ تحریمی که مطابق برجام پاییز امسال به پایان میرسد.
در این راستا گفتگویی با «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه میآید.
لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا است و تاکنون مسئولیتهای متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها میتوان به ریاست واحد تحلیل عملیاتهای سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد.
*بنا بر اعلام آنتونیو گوترش، سازمان ملل سلاحهای مورد استفاده در حمله به تأسیسات نفتی سعودی در عفیف در ماه مه، فرودگاه بینالمللی ابها در ماه ژوئن و اوت و نیز تأسیسات نفتی آرامکو در خریص و عبقوق در ماه سپتامبر را بررسی کرده است. گوترش نوشته است: دبیرخانه سازمان چنین ارزیابی میکند که موشکهای کروز یا قطعات دیگری که در این چهار حمله مورد استفاده قرار گرفتهاند، دارای منشأ ایرانی هستند. وی همچنین مدعی شد، پهپادهای مورد استفاده در حملات ماه می و سپتامبر نیز «سرمنشأ ایرانی» داشتهاند. به گفته او سازمان ملل متحد مشاهده کرده که برخی از اقلام موجود در دو مورد توقیفی ایالات متحده «مشابه یا عین» مواد یافت شده در بقایای موشکهای کروز و پهپادهای مورد استفاده در حملات سال ۲۰۱۹ به عربستان سعودی بوده است. این ادعاها در حالی صورت میگیرد که آمریکا در تلاش است تا تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. به نظر میرسد ادعاهای گوترش در مقطع زمانی کنونی نیز در راستای کمک به واشنگتن باشد. ارزیابی شما چیست؟
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل موظف است هر شش ماه یک بار در مورد وضعیت انطباق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، از جمله مقررات مربوط به تحریم تسلیحاتی که هنوز برقرار است، گزارش دهد.
این مهم است که درک کنیم که کشورهای دیگر منطقه در مورد حمل اسلحه و حملات مسلحانه چه میکنند و همچنین درک زمینهای که ایالات متحده آمریکا در آن جنگ اقتصادی علیه ایران را آغاز میکند بسیار مهم است.
*آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران را متهم به نقض پادمانهای آژانس کرد و قطعنامهای ضد ایرانی را تصویب کرد. در واقع آمریکا در تلاش است در نهایت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را بازگرداند. آیا از طریق آژانس، آمریکا راه به جایی خواهد برد؟
موضوع اصلی مربوط به ایران از سوی آژانس، نگرانی در مورد رد دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دو سایت غیر اعلام شده توسط ایران است که احتمالاً سالها قبل محل کار مرتبط با هستهای بوده است. از دید آژانس هر گونه انکار به طور خودکار در مورد مطابقت ایران با مقررات بازرسی برجام نگران کننده است – مقرارتی که مهمترین مفاد آن توافق نامه است.
ایران میگوید آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنج سال پیش پرونده فعالیت هستهای گذشته را بست و اینکه ایران نباید مجبور باشد در مورد فعالیت هستهای گذشته به سوالات هر شخص یا کشوری هر وقت که خواست پاسخ دهد - مثلاً اسرائیل که طرف معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای نیست- میخواهد این مسئله را زنده نگه دارد.
کنار آمدن با این موضوع برای هیئت مدیره آژانس انرژی هستهای انرژی کار آسانی نیست.
*آمریکا همچنین در تلاش است تا اگر نتوانست تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند در این صورت «مکانیسم ماشه» را فعال سازد. بر این اساس خود را «مشارکت کننده» در برجام خواهنده است. آیا آمریکا حق ارجاع به این مکانیسم را دارد؟
البته ادعای دولت ترامپ مبنی بر اینکه هنوز هم مشارکت کننده در برجام است، پوچ است؛ با توجه به اینکه آمریکا دو سال پیش از برجام خارج شد و با قاطعیت گفت که کاملاً از توافق خارج میشود و هیچ چیزی در مورد آن نمیخواهد و با توجه به اینکه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید کننده رسمی برجام است آمریکا نمیتواند خود را مشارکت کننده در برجام مطابق با این قطعنامه بنامد.
هیچیک از طرفهای دیگر برجام معتقد نیستند که استدلال ایالات متحده منطقی است. روسیه در رد استدلال بسیار صریح عمل کرده است.
*به نظر میرسد ترامپ در ۵ ماه مانده به انتخابات آمریکا در تلاش است با فشار به ایران، این کشور را پای میز مذاکره بیاورد. آیا این مذاکره با ایران میتواند کمکی به او در انتخابات کند؟
شاید پرزیدنت ترامپ امید خود را برای شروع مذاکره به هر وسیلهای بین اکنون و انتخابات نوامبر حفظ کند و مذاکره درباره توافق بهتر برای جایگزینی برجام، گزینه برتر او خواهد بود. اما اگر این واقع بینانه نباشد، سپس ترامپ و مشاوران سیاسی وی احتمالاً معتقدند که حفظ یک خط سخت در ارتباط با ایران در جهت منافع سیاسی وی تا آنجا که مربوط به انتخابات است مناسبتر است.
آنها میتوانند ادعا کنند که کمپین فشار حداکثری خوب کار میکند و باعث تغییر نظام در ایران میشود.