ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی در خصوص روابط ایران و افغانستان گفت: حق آبه هیرمند جز مطالبات ملت ایران از دولت و دستگاه دیپلماسی و دستگاه‌های دست اندرکار است. حق‌آبه ایران از رودخانه‌های مشترک به صورت عام مورد توجه دولت و دستگاه دیپلماسی است. حق‌آبه نه فقط در بحث افغانستان بلکه در مذاکرات با دیگر همسایگان و مشخصا ترکیه، عراق و ترکمنستان جزو موضوعات در دستورکار دائمی ما در گفت وگوهای دوجانبه و چندجانبه است. ایران در تحقق حق‌آبه ملت ایران از هیرمند به صورت جدی پیگیر است. از موضوعات ثابت گفت وگوهای ما با طرف‌های افغانستانی است. وزیرخارجه حداقل سه دور در مذاکرات با سرپرست وزارت خارجه افغانستان این موضوع را مورد پیگیری قرار داده است. طرف افغانستانی به اصل حق‌آبه ایران اعتراف کرده و در آخرین دور مذاکرات در سمرقند نیز بر این موضوع تأکید کرده است. البته در این خصوص آنها دلایل و معذوراتی را مطرح می‌کنند که چرا حق‌آبه کامل ایران را ادا نمی‌کنند.
وی در ادامه بیان کرد: علاوه بر دستگاه دیپلماسی الان نماینده ویژه رئیس جمهوری در افغانستان که همزمان سرپرست سفارت در کابل هستند، این موضوع را آقای کاظمی قمی پیگیری می‌کنند. از پیگیری حق‌آبه ایران در هیرمند به هیچ وجه کوتاه نیامدیم. امیدواریم طرف افغانستان پایبندی خود به حسن همسایگی در مراودات خود با کشور مهم منطقه یعنی ایران در انجام این تعهد کوتاهی نکند و نسبت به اعطای کامل حق‌آبه ایران همه اقدامات لازم را انجام دهد. با توجه به اینکه طرف‌های افغانستانی بعضی موضوعات فنی از جمله در سازه سد به عنوان مانع مطرح می‌کنند ایران با توجه به اشراف و توانمندی در حوزه سدسازی و دانشی که در اختیار دارد به طرف افغانستانی پیشنهاد داده شد که آماده ایم مشکلات فنی برطرف شود. همه تلاش‌های خود را در حوزه سیاسی و حقوقی و هم فنی و تکنیکی انجام داده و امیدواریم شاهد التزام طرف افغانستانی به این تعهد خود باشیم.
سخنگوی وزارت امورخارجه در پاسخ به سوالی اظهار داشت: روابط دوجانبه یک مسیر دو طرفه است. ایران هیچگاه در حوزه روابط خارجی خود را محدود به حوزه جغرافیای خاص نکرده است. دولت سیزدهم بر روابط خارجی متوازن تأکید می‌کند و همسایگان مرزی و شرق و آسیا را اولویت مهم خود مطرح می‌کند. تأکید بر حوزه آسیا و همسایگان و شرق به معنای نادیده گرفتن دیگرحوزه‌های جغرافیایی نیست. در روابطمان با اروپا تلاش داریم مبتنی بر احترام و منافع مشترک باشد. ولی تمرکز طرف اروپایی بر موضوعات خاصی بود و آن موضوعات به دلیل رویکردهای خاص طرف اروپایی به عنوان عوامل بازدارنده عمل کرد.
ناصر کنعانی در پاسخ به سوالی درباره توقیف محموله نفتی ایران توسط آمریکا و توقیف نفتکش متعلق به آمریکا گفت: هر کجا منافع ملی ایران مورد تهدید هر طرفی قرار بگیرد ایران در عمل اثبات کرده که دست بسته نیست. حداقل اقدامی که انجام خواهد داد، اقدام متقابل و متناسب صورت می‌گیرد. در دفاع از منافع ملی و حقوق شهروندان خود در هر جایی که مورد تعرض هر طرفی قرار بگیرد کوتاهی نکرده و نخواهیم کرد.
کنعانی در مورد سفر رییسی به سوریه تصریح کرد: سفر رئیس جمهوری براساس برنامه انجام خواهد شد. شاهد سفر بشار اسد به ایران بودیم و توافقات خوبی بین دو کشور انجام شد. سوریه وارد مرحله بازسازی شده است و ایران همانطور که در فصل مبارزه با تروریسم به صورت جدی و تعیین کننده در کنار دولت و ملت و ارتش سوریه بود و با توجه به امکانات در حوزه خدمات فنی و مهندسی آمادگی دارد در کنار سوریه برای بازسازی این کشور باشد. در فصل سازندگی در کنار ملت سوریه خواهیم بود.
وی درباره سفر امیرعبداللهیان به بیروت گفت: توافق ایران و عربستان سعودی برای از سرگیری روابط رسمی سیاسی بین دو کشور فضای رسمی و عمومی لبنان از این تحول بسیار استقبال کرد و به شدت منتظر این بودند که مطلع شوند فضای جدید در مناسبات سیاسی ایران و عربستان چه تاثیری بر مشکلات پیچیده داخلی لبنان و معادلات منطقه‌ای بگذارد. در این خصوص نیاز بود که سفر وزیر خارجه به لبنان انجام شود و مشورت‌های مشترک با مقامات لبنانی هم در خصوص مسائل دوجانبه و هم مسائل داخلی لبنان و هم درباره مسائل منطقه ای صورت بگیرد. سفر انجام و گفت‌وگوهای خوب و مفصلی با مقامات مختلف لبنانی انجام شد.
ایران به عنوان کشور دوست لبنان که روابط نزدیکی با دولت و این کشور دارد آمادگی دارد از توانمندی‌های مثبت خود و ارتباطات خوب با طرف های لبنانی برای کمک به رفع انسداد سیاسی کمک کند. طرف‌های لبنانی را تشویق کردیم در یک رویکرد درون لبنانی هر چه سریعتر به توافق برسند و رئیس جمهوری را تعیین کنند. در بحث اقتصادی کمک به رفع مشکلات اقتصادی لبنان از جمله در حوزه انرژی و برق جز اولویت های ایران است. ایران تجربه خوبی در قبال تامین نیازها در حوزه انرژی دارد ولی تحت تاثیر فشارهای آمریکا طرف‌های لبنانی محدودیت‌هایی را مطرح می‌کنند. ایران تأکید کرده است که چنانچه اراده سیاسی در لبنان شکل بگیرد امکان شکل گیری همکاری دوجانبه بین ایران و لبنان برای رفع برخی مشکلات این کشور در حوزه انرژی و تامین برق لبنان آمادگی دارد. امیدواریم دولت و مردم لبنان با رفع انسداد داخلی در حوزه اقتصادی گام‌های جدی بردارند.
کنعانی درباره سفر رئیس جمهور عراق به ایران گفت: این سفر در چارچوب استمرار مشورت‌های سطوح عالی دو کشور ایران و عراق و براساس دعوت به عمل آمده انجام شد. موضوع آب یکی از موضوعات مورد توجه در گفت وگوهای عراق است. در موضوع آب با بعضی از کشورها موضوعات دوجانبه داریم که باید مسائل را حل و فصل کنیم و بهترین روش‌ها را برای تامین منافع مشترک تعریف کنیم. در برخی از موضوعات مرتبط با آب نیازمند سازوکارهای چندجانبه منطقه‌ای هستیم. با عراق در بحث آب موضوعات دوجانبه و سه جانبه داریم. بخش بزرگی از منابع آبی عراق از ترکیه و سوریه سرریز می‌شوند.
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات معاون حقوقی رئیس جمهوری اظهار داشت: هرگونه مذاکره با طرف آمریکایی در چارچوب رای مورخ ۳۰ مارس ۲۰۲۳ دیوان بین‌المللی دادگستری است که مربوط به پرونده اموال ایران است و انجام این تعهد، تعهد ناشی از دیوان است. با فرض مذاکره بین دو طرف این صرفا به موضوعات فنی و حقوقی ناشی از رای دیوان و خسارات ناشی از نقض تعهدات بین‌المللی آمریکا و انجام اقدامات متخلفانه آمریکا است. براساس رای دیوان 23 ماه مهلت داریم در این خصوص اقدام شود و با توجه به اثبات حقانیت ادعاهای ایران و محکومیت آمریکا تأکید داریم باید اقدام عاجل صورت بگیرد. در خصوص نحوه اقدام وزارت خارجه ضمن هماهنگی و همکاری با سایر دستگاه‌های ذیربط کلیه جوانب مرتبط با موضوع را مورد توجه قرار خواهد داد. در حال مشورت‌های داخلی هستیم تا به تصمیم بندی ملی برسیم.
سخنگوی درباره تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا توضیح داد: روندی است که از مدت‌ها پیش بین دو طرف با نقش آفرینی طرف ثالث ادامه دارد و به توافقی رسیدیم. متاسفانه دولت آمریکا در چارچوب آن توافق عمل نکرد و کار پیش نرفت و تلاش ها ادامه دارد. این موضوع را انسانی می‌دانیم و برای اجرای آن و تبادل زندانیان آمادگی داریم.
سخنگو در پاسخ به سوالی درباره خبرهایی در مورد جلسه سه کشور اروپایی با کشورهای منتخب شورای امنیت در خصوص فعالسازی مکانیسم ماشه گفت: عدم برگزاری نشست‌های مذاکراتی در مبحث برجام به معنای رکود کامل در این زمینه و یا متوقف بودن تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای برجام و بازگشت همه طرف ها به تعهداتشان نیست. مسیر دیپلماسی همچنان باز است و تبادل پیام ادامه دارد و مسیرهای مختلفی برای تبادل پیام‌ها هست و فعال است. ایران با رعایت خطوط قرمز خود آماده جمع بندی مذاکرات است. مسیر مذاکره برای همیشه باز نخواهد بود. اینکه گفته می‌شود تحرکاتی را از سوی برخی طرف‌های اروپایی شاهد هستیم. لازم می‌دانم تأکید کنم چنانچه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود و اقدامات غیرمنطقی درباره برجام و روند مذاکرات انجام دهد، آنها در پیامی که قبلا از سوی طرف ایرانی دریافت کردند به صورت دقیق و واضح می‌دانند که واکنش ایران چه خواهد بود. این پیام به اندازه کافی برای آنها گویا است.
سخنگو در پاسخ به سوال خبرنگار اقتصادآنلاین درباره ایده‌هایی برای مذاکرات احیای برجام که امیرعبداللهیان در عمان به آنها اشاره کرد، گفت: با عمان سرفصل‌های مشترک زیادی برای گفت‌وگو و تبادل نظر داریم که این موضوعات هم دوجانبه و هم منطقه ای است. طرف عمانی همواره انگیزه‌های خوب و همراه با احترامی داشتند که در برخی موضوعات پیچیده منطقه ای ایفای نقش کند. در موضوع برجام و رفع تحریم‌ها علیه ایران و بازگشت همه طرف‌ها به مذاکرات و احیای برجام، طرف عمانی در این زمینه هم قبلا تلاش‌هایی انجام داد و الان هم ایده‌هایی دارد که مطرح کرده است. ایران به حسن نیت عمان احترام می گذارد و عمان را دارای تجربه در این خصوص می‌داند. طرح جزییات در این مقطع زمانی کمک کننده نمی تواند باشد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره ادعای مقام‌های غربی در خصوص نصب دوربین‌های آژانس در تجهیزات هسته‌ای ایران توضیح داد: معمولا مسئولان سازمان انرژی اتمی در این خصوص اطلاع رسانی می‌کنند. بر مبنای سفر گروسی به تهران توافقی بین دو طرف صورت و بیانیه مشترکی صادر و گام‌های اجرایی و عملیاتی تعیین شد که سوءتفاهمات برطرف شود. دو بار هم سفر مقامات آژانس به ایران انجام و همکاری‌ها در این زمینه گام به گام صورت می‌گیرد. طرح موضوعات رسانه ای از این دست را کمک کننده نمی‌دانیم. توصیه می‌کنیم با توجه به اقدامات و حسن نیت از طرح مسائل فنی در حوزه رسانه اجتناب کنیم و اجازه دهیم مسائل در سیر طبیعی خودش پیش ببرد چون طرح موضوعات در رسانه حاصلی نخواهد داشت.
;