به گزارش اقتصاد آنلاین، چند روزی است که احتمال حصول توافق شدت گرفته و براین اساس قیمت دلار نیز متاثر از شرایط، روند نزولی در پیش گرفته است و حتی لحظاتی به کانال ۲۹هزار تومانی کاهش یافت؛ اما سوالی اصلی آنجاست که این ریزش آیا بعد از برجام هم ادامه دارد؟ آیا بعد از برجام شاهد ریزش سنگین قیمت دلار خواهیم بود؟ هاشم آردم، کارشناس بازار سرمایه به این سوال پاسخ می‌دهد.به گفته هاشم آردم، اگر توافق قابل اتکا در یک الی دو هفته آینده شکل بگیرد (یعنی توافقی که منجر به برگشت درآمدهای دلاری دولت شود)، اولین اتفاقی که در اقتصاد کشور شکل خواهد گرفت، احتمالا کاهش نرخ ارز است. نرخ ارز در دو ماه گذشته بین ۳۰ الی ۳۳هزار تومان در نوسان بوده است؛ دو مرتبه به ۳۰هزار تومان برخورد داشته و دو مرتبه به محدوده ۳۳هزار تومان و اکنون هم در محدوده ۳۰هزار تومانی قرار گرفته است.
وی ادامه داد: ما در تحلیل‌های خود از ریزش جدی نرخ ارز در صورت توافق صحبت کرده بودیم؛ اگر قرار باشد دولت و شرکت نفت، راحت نفت خود را بفروشند و ارز آن به راحتی به کشور برگردد، دلار نفتی به بانک مرکزی پرداخت خواهد شد. بانک مرکزی دو راه دارد؛ یا به دولت ریال بدهد و یا دلار را به عاملیت در بازار می‌فروشد. اگر قرار باشد آردم با تاکید بر آنکه بعید است اگر توافقی شکل بگیرد، مکانیزم دیگری برای شناسایی درآمدهای نفتی شکل بگیرد، توضیح داد: بنابراین بانک مرکزی دو راه دارد؛ یا دلار را می‌گیرد و به جای آن ریال می‌دهد یا دلار را می‌گیرد در بازار می‌فروشد و ریال را از بازار جمع کرده و به دولت پرداخت خواهد کرد؛ اگر سناریوی اول اتفاق بیفتد، قطعا افزایش شدید نقدینگی را خواهیم داشت و بعید است دولت در شرایط فعلی تحمل موج تورمی جدید را داشته باشد. بنابراین تصمیم احتمالا آن است که دلار در بازار به فروش برسد که در این حالت با کاهش جدی نرخ ارز مواجه خواهیم شد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: مکانیزم شکل گرفتن نقدینگی بدین شکل است که پایه پولی وجود دارد و این پایه پولی، منبع خلق نقدینگی است. منابع پایه پولی یا دارایی خارجی بانک مرکزی، بدهی دولت به بانک مرکزی و یا بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است. روند پایه پولی از ۴۵۰هزار میلیارد تومان در فروردین ۱۴۰۰ به ۶۵۰هزار میلیارد تومان رسیده است. پایه پولی، پول پر قدرتی است که در اقتصاد قرار می‌گیرد و پس از آن در اقتصاد تبدیل به نقدینگی خواهد شد.
وی افزود: بنابراین ریشه اصلی رشد نقدینگی، رشد پایه پولی است. پایه پولی خودش می‌تواند یک متغیر وابسته باشد. ناترازی‌هایی که در اقتصاد کشور وجود دارد، از جمله کسری بودجه دولت و...، به متغیری به نام پایه پولی برای رشد فشار می‌آورد. پایه پولی الان در سقف تاریخی خود است. اگر این ۶۵۰هزار میلیارد تومان پایه پولی را با دلار ۳۰هزار تومانی در نظر بگیریم، ۲۰میلیارد دلار خواهد شد. فرض کنید دو برابر این عدد درآمد نفتی به بانک مرکزی تزریق شود؛ بانک مرکزی اگر قرار باشد معادل این رقم، به اقتصاد ریال پرداخت کند، دارایی‌های خارجی آن و پایه پولی رشد کرده و این پایه پولی در نهایت رشد نقدینگی را به دنبال دارد.
هاشم آردم تاکید کرد: هرچه پایه پولی افزایش یابد، خود را در تورم نشان خواهد داد. اگر دو برابر پایه پولی به دارایی‌های خارجی به بانک مرکزی اضافه شود، در مدت کوتاهی تورم ۱۰۰درصدی خواهیم داشت. بعید است بانک مرکزی دلار را نگه دارد و به جای آن ریال دهد؛ بنابراین محتمل‌ترین سناریو آن است که هر دارایی ارزی که آزاد شود، برای مدت قابل توجهی در بازار فروخته شود؛ بدین شکل نقدینگی جمع می‌شود؛ پایه پولی رشد نخواهد کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: با فروش دلارها در بازار، بسیاری معتقدند انتظارات و اعتماد به حاکمیت آنقدری نیست که دلار را با قیمت پایین در بازار عرضه کنید و کسی نخرد، بسیاری معتقدند با تزریق ارز بدین شکل، خروج سرمایه از کشور رخ خواهد داد. بسیاری معتقدند کشور در سال‌های گذشته با بحران طرح‌های توسعه‌ای مواجه بوده است؛ بنابراین اینطور استنباط می‌شود که بخشی از این دلارها برای واردات کالای سرمایه‌ای استفاده خواهد شد. بنابراین برای آن تقاضا وجود دارد. در واقع هیچ تحلیلگری اعتقاد ندارد که با پایین آمدن نرخ ارز، واردات افزایش نداشته باشد یا تمایل برای خروج سرمایه نداشته باشیم؛ اما اینکه کف رقم کجاست، مورد بحث است.که ریال منتشر شود، دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در ترازنامه، رشد خواهد کرد؛ یعنی دارایی‌های بانک مرکزی و در نهایت نقدینگی رشد خواهد کرد و ریالی که به بازار تزریق می‌شود، در نهایت سبب تورم خواهد شد.
;