اقتصاد آنلاین ـ پرستو بهرامی راد؛ مذاکرات به نقطه‌ای رسیده است که احتمالاً به احیا یا مرگ کامل برجام می‌‌انجامد. با این حال میز مذاکره پایان ماجرا را مشخص میکند
روز هفتاد و یکم مذاکرات وین
ساعت ۱۶:۰۰
پیشنهاد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به امیرعبداللهیان؛
گفت‌وگوها بین انریکه مورا و علی باقری از نزدیک پیگیری شود
حسین امیرعبدر گفت‌وگوی قبلی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه مذاکرات وین در نقطه حساسی قرار دارد، اظهار داشت: اکنون آمریکا و ایران در تبادل پیام‌ها باید انعطاف پذیری بیشتری از خود نشان دهند و تلاش کنند بر محدودیت زمانی غلبه کنند. وزیر امور خارجه ایران نیز از اهتمام و تلاش هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مذاکرات وین و پیشرفت‌های حاصله قدردانی و تصریح کرد: اگر واقع بینی بر رفتار همه طرف‌ها حاکم باشد، همچنان به نقطه وصول توافق خوب و قوی نزدیک هستیم. طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچ گونه توجیه منطقی نداشته و با مواضع این کشور در مورد دستیابی سریع به توافق در تناقض است.
وزیر امور خارجه در آن گفت‌وگو خطاب به مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه برخی مباحث که مرتبط با قهرمانان ملی ماست قابل مذاکره نیست، تصریح کرد: طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچگونه توجیه منطقی ندارد.
و اما در گفت‌وگوی تلفنی شب گذشته، باز هم امیرعبداللهیان با اشاره به اراده ایران برای رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار، خطاب به مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تصریح کرد که آمریکا باید زیاده خواهی‌ها و تردید را کنار گذاشته و در مسیر واقع بینی و راه‌حل گام بردارد. گفتنی است پیش از این و یک روز بعد از اعلام وقفه در مذاکرات وین، امیرعبداللهیان در ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ در گفت‌وگویی تلفنی با همتای قطری ضمن انتقاد از طرح موضوعات جدید از سوی آمریکا در مذاکرات، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران با جدیت برای حصول توافق خوب، قوی و پایدار تلاش میکند.
گفت‌وگو بین مورا و باقری از نزدیک پیگیری شود
جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز دیشب (دوم اردیبهشت ۱۴۰۱) در گفت‌وگو با امیرعبداللهیان با اشاره به اراده مثبت طرف ایرانی در مذاکرات وین گفت: باور داریم که ایران خواهان توافق است و ابتکارات متنوعی وجود داشته و تداوم دارد.
مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طولانی شدن تنفس در مذاکرات را سازنده نخواند و پیشنهاد کرد که گفت‌وگوها مجددا بین نماینده اتحادیه اروپا و مذاکره کننده ارشد ایران از نزدیک پیگیری شود.
درباره جزییات پیشنهاد بورل به امیرعبداللهیان پیگیر شد، ولی پاسخی دریافت نکردیم که آیا بزودی سفر و رفت و آمدی بین علی باقری و انریکه مورا در دستورکار قرار دارد یا کماکان همان رایزنی‌های تلفنی برقرار خواهد بود.
در حالی که نزدیک به یک ماه و نیم از وقفه در مذاکرات وین می‌گذرد، ولی تبادل پیام‌ها بین ایران و آمریکا از طریق انریکه مورا در جریان است. در همین راستا مورا علاوه بر اینکه با علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران در تماس است، هفتم فروردین در تهران با باقری و همچنین حسین امیرعبداللهیان دیدار و گفت‌وگو کرد.
امیرعبداللهیان در دیدار انریکه مورا گفت: فقدان تصمیم سیاسی آمریکا برای رفع تحریم‌ها مانع کنونی رسیدن به نتایج نهایی بوده و برای ما برخوردار شدن از منافع کامل اقتصادی و رفع موثر تحریم‌ها اولویت اساسی است.
در همین راستا هم سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه دوشنبه ۲۹ فروردین ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران گفت: روابط ما در چارچوب گفت‌وگوهایی که در وین انجام می‌شود با اتحادیه اروپا به صورت عادی انجام می‌شود و رفت و برگشت پیام‌ها بین تهران و واشنگتن از طریق آقای انریکه مورا هماهنگ کننده گفت‌وگوها انجام می‌شود. از سوی دیگر «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم ۳۰ فروردین ماه و یک روز بعد در اظهاراتی اعلام کرد که «انریکه مورا» همچنان به انتقال پیام‌ها بین واشنگتن و تهران ادامه می‌دهد و در تلاش است تا این مذاکرات را به نتیجه موفقیت‌آمیز برساند.
سعید خطیب‌زاده ۱۵ فروردین ۱۴۰۱ درباره سفر «انریکه مورا» به تهران هم گفت: آقای مورا در این سفر حامل برخی نکات بود و می‌خواست با ما تبادل نظر کند. موضوعات مدنظر خودمان را به مورا گفتیم، در پاسخ به سؤالاتی که مطرح شده بود. پیام، پاسخ‌ها و خواست ما روشن بود. از وین هم روشن بود و البته سفر مورا برای این بود که بتوانیم از این شرایط خارج شویم. تلاش کردیم به عنوان ایران، مسیر دیگری را مجددا امتحان کنیم برای اینکه موضوعات باقیمانده حل و فصل شود. تا امروز بیشترین ابتکارات را جمهوری اسلامی ایران داشته است، به شهادت آنهایی که پیام بردند و آوردند. آقای مورا با پیام و پاسخ‌های ایران، تهران را ترک کرد و ما همچنان منتظر پاسخ‌های طرف مقابل هستیم، ولی پاسخ جدیدی هنوز دریافت نشده است.
روز پنجشنبه اول اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ نیز حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی تلفنی با فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه اظهار داشت: تبادل پیام‌ها بین ایران و آمریکا از طریق اتحادیه اروپا در حال انجام است و در این مسیر بارها تاکید کرده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران نه به زیاده خواهی‌ها توجه دارد و نه حاضر است از خطوط قرمز خود عقب نشینی کند. مسیر دیپلماسی به خوبی کار میکند و از رسیدن به توافق خوب و پایدار دور نشده‌ایم.
روز دوشنبه ششم دی ماه ۱۴۰۰ دور هشتم مذاکرات در شهر وین برای رفع تحریم‌ها آغاز و در نهایت ۲۰ اسفند ماه مذاکرات برای رایزنی‌های نهایی در پایتخت‌ها دچار وقفه شد. در همین زمینه «جوزپ بورل» روز جمعه ۲۰ اسفند ماه ۱۴۰۰ در توئیتی نوشت: به دلیل عوامل خارجی به وقفه در گفت‌وگوهای وین نیاز است. متن نهایی اساسا آماده و روی میز است. به عنوان هماهنگ‌کننده، من به همراه تیمم به ارتباط با همه اعضای برجام و آمریکا برای غلبه بر وضعیت فعلی و نهایی کردن توافق ادامه خواهم داد. پس از آن سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در توئیتی نوشت: وقفه اعلام شده در مذاکرات وین می‌تواند زمینه ساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد. دستیابی به موفقیت در گفت‌وگوها تمرکز اصلی همه طرف‌ها خواهد بود. هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما به منظور حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهد گذاشت. همزمان هم مطلع شدیم که این وقفه به معنای توقف در مذاکرات نیست و رایزنی‌ها کماکان از پایتخت‌ها ادامه خواهد داشت.
ساعت ۲۳:۰۰
تقاضاهای فرابرجامی آمریکا از ایران
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه به وقت محلی در حالی درباره این تقاضاهای فرابرجامی سخن گفت که روز دوشنبه ۳۰ فروردین ماه نیز "ند پرایس" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همین اظهارات را بیان کرد.
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نامش بیان نشده، بدون اشاره به زیاده خواهی های واشنگتن مدعی شده است: اگر ایران خواهان لغو تحریم‌ها فراتر از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ است، باید به نگرانی‌های آمریکا فراتر از برجام رسیدگی کند.
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادعا کرد: ما به صورت علنی مذاکره نمی کنیم اما اگر ایران می خواهد لغو تحریم ها فراتر از برجام باشد، باید به نگرانی های ما نیز که فراتر از برجام است، رسیدگی کند.
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون اشاره به اینکه مذاکرات وین در انتظار تصمیم سیاسی کشورش است، در ادامه ادعاهایش گفت: اگر آنها نمی خواهند از این مذاکرات برای حل سایر مسایل دوجانبه استفاده کنند، ما اطمینان داریم که می توانیم به سرعت به یک درک مشترک در خصوص برجام برسیم و اجرایی کردن آن را آغاز کنیم. ایران باید تصمیم بگیرد.
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین در تداوم سیاست هراس از نفوذ منطقه ای ایران و بدون اشاره به حمایت کشورش از گروههای تروریستی، تهران را متهم به حمایت از تروریسم کرد و مدعی شد: تحت هرگونه بازگشت به برجام، آمریکا ابزارهای قدرتمند خود برای مقابله با فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران و حمایت آن از تروریسم و گروه های تروریستی و به‌ویژه برای مقابله با سپاه پاسداران را حفظ خواهد کرد و به طور جدی (تهاجمی) از آن استفاده خواهد کرد.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر دوشنبه به وقت محلی در نشستی با مدعی شد ما از ابتدا بیان کرده ایم که آماده ایم به اجرایی شدن کامل برجام بازگردیم.
پرایس بدون اشاره به زیاده خواهی های کشورش ادعا کرد: اگر ایران می خواهد لغو تحریم ها فراتر از برجام باشد، باید به نگرانی های ما نیز که فراتر از برجام است، رسیدگی کند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد: اگر آنها نمی خواهند از این مذاکرات برای حل سایر مسایل دوجانبه استفاده کنند، ما اطمینان داریم که می توانیم به سرعت به یک درک مشترک در خصوص برجام برسیم و اجرایی کردن آن را آغاز کنیم.
وی در تداوم ادعاهایش گفت که این ایران است که باید این تصمیم گیری را انجام دهد. همه طرف ها که به صورت مستقیم در این مذاکرات شرکت داشته اند، می دانند چه کسی پیشنهادات سازنده ارائه کرده و چه کسی با حسن نیت مذاکره نکرده است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا آمریکا در خصوص حذف سپاه از فهرست موسوم به سازمان های تروریستی تصمیمی گرفته است، اظهار داشت که ما در مورد این مسائل علنی صحبت نمی کنیم. ایرانی ها از مواضع ما در مورد مسائل مختلف آگاهی دارند.
وی مدعی شد ما به دنبال یک بازگشت مشترک به پایبندی به برجام هستیم. اگر آنها می خواهند در خصوص مسائل خارج از برجام مذاکره کنند ما می توانیم آن را انجام دهیم اما آنها باید با حسن نیت و به صورت اقدام متقابل وارد این مذاکرات شوند.
این در حالی است که گروهی متشکل از ۴۰ مقام دولتی سابق آمریکا و اروپا و کارشناسان برجسته منع اشاعه تسلیحات هسته ای در بیانیه ای از جو بایدن رییس جمهوری آمریکا خواستند تا مذاکرات برای بازگشت به توافق هسته ای با ایران را با موفقیت به پایان برساند.
روزنامه واشنگتن پست روز پنجشنبه به وقت محلی نوشت که این کارشناسان اعلام کردند عدم تغییر سیاست‌های دولت ترامپ که از توافق بین قدرت‌های جهانی و ایران در سال ۲۰۱۸ خارج شد، "غیرمسئولانه" است.
همزمان روزنامه واشنگتن فری بیکن نیز در گزارشی درباره پیشنهاد دولت بایدن درباره رفع تحریم‌های سپاه به طرح های ضد ایرانی جمهوریخواهان پرداخته و در عین حال به نقل از یک مقام وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است: دولت بایدن برای احیای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ (برجام) "آماده اتخاذ تصمیمات دشوار" است.
نشریه راستگرای واشنگتن فری بیکن در گزارشی درباره آنچه آخرین پیشنهاد دولت بایدن خوانده، ادعاهایی را مطرح کرده و نوشته است این پیشنهاد می تواند تحریم ها علیه دستکم ۸۰ هزار عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را رفع کند.
دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها که از ششم دی‌ماه سال گذشته آغاز شد، ۲۰ اسفند ۱۴۰۰ به پیشنهاد مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا وارد یک دوره تنفس شد و مذاکره کنندگان برای مشورت‌های سیاسی به پایتخت‌های خود بازگشتند.
قریب به اتفاق کشورهای مشارکت کننده در گفت وگوها، خواهان جمع‌بندی سریع‌تر مذاکرات هستند اما دستیابی به توافق نهایی در انتظار تصمیمات سیاسی ایالات متحده آمریکا در خصوص چند موضوع باقیمانده مهم و کلیدی است.
جمهوری اسلامی ایران می‌گوید که اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه عمل کند، امکان دستیابی به توافق در وین وجود دارد. توافق مد نظر ایران سندی است که تحریم ها به صورت حداکثری رفع شود و منطقه هم از اجرای آن بهره‌مند شود.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است: در حال حاضر جو وین منفی نیست، چراکه ایران و ۱+۴ همه کارهای خود را انجام داده‌اند و منتظر پاسخ مناسب از سمت واشنگتن هستند تا نگرانی‌ها را برطرف کنند، واشنگتن سیاست تاخیر را در پیش گرفته است و وین همچنان جو مناسبی برای احیای برجام است.
ساعت ۲۲:۴۰
چهل مقام پیشین آمریکا در نامه‌ای به بایدن از بازگشت به برجام حمایت کردند
چهل مقام دولتی پیشین و متخصص عدم اشاعه هسته‌ای از رییس‌جمهور آمریکا خواستند تا مذاکرات جهت بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران را با موفقیت به پایان برساند.
به گزارش واشنگتن پست، بیشتر جمهوریخواهان آمریکایی مخالفت خود با توافق با ایران را ابراز کرده‌اند. این مخالفت از زمانی که گزارش‌هایی درخصوص خروج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست به اصطلاح ترویستی آمریکا منتشر شده، شدت یافته است.
در بیانیه این متخصصان، آمده است: برخی در کنگره تهدید می‌کنند که اجرای گام‌های لازم برای بازگرداندن ایران به محدودیت‌های برجامی‌اش را متوقف می‌کنند.
در این بیانیه عنوان شده است: فشار حداکثری ترامپ که قرار بود به دستاوردهای "بهتر" و "توافق جامع‌تر" برسد نه تنها نتوانست به نتایج مطلوب برسد، بلکه مسیری برای ایران باز کرد تا محدودیت‌های برجامی‌اش را زیرپا بگذارد و توانایی‌اش برای توسعه مواد لازم برای ساخت بمب هسته‌ای را تسریع ببخشد.
مذاکرات وین در پی برخی تحولات اخیر در مناسبات سیاسی بین‌المللی در پی حمله روسیه به اوکراین، اعمال تحریم‌های متعدد واشنگتن علیه روسیه و کشمکش‌های تهران- واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، فعلا متوقف شده است.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در این باره گفته بود: آن چه که در وین هست به خاطر رویکرد آمریکا در نقطه توقف قرار دارد.
خطیب زاده با بیان این که دولت واشنگتن در مورد موضوعات باقی مانده در مذاکرات وین هنوز تصمیمات سیاسی خود را نگرفته است تصریح کرد: آمریکا تلاش می کند موضوعات باقی مانده در این مذاکرات را گروگان مسائل سیاست داخلی خود کند.
او افزود: ما ملت صبوری هستیم ولی تا ابد صبر نمی‌کنیم و اگر آمریکا می‌خواهد توافقی صورت بگیرد باید تصمیم سیاسی خود را در اسرع وقت بگیرد.داللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «جوزپ بورل» دیشب (جمعه شب) دوم اردیبهشت بعد از حدود یک ماه و نیم از گفت‌وگوی قبلی در تماسی تلفنی درباره مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران به رایزنی پرداختند.
;