اقتصادآنلاین - پرستو بهرامیراد؛ به گزارش فارن پالیسی ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه زمان کمی قبل از سپیده دم ۲۴ فوریه، از برنامههای خود برای حمله به کشور همسایه اوکراین خبر داد. لحظاتی بعد، موشکهای روسی بر شهرهای اوکراین شروع به باریدن کردند که نشاندهنده گشایش بزرگترین جنگ زمینی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم بود.
در عرض چهار هفته، ۱۰ میلیون اوکراینی مجبور به ترک خانههای خود - از جمله نیمی از کودکان این کشور - شدهاند و اروپا برای همیشه تغییر کرد. در حال حاضر جنگ چرخش غیرمنتظرهای داشته است. نیروهای روسیه پس از حمله سریع برای تصرف کییف با کمبود تجهیزات اولیه و روحیه ضعیف گرفتار شدهاند و مقامات ناتو تخمین میزنند که حدود ۴۰ هزار سرباز روسی تا کنون در این جنگ کشته، زخمی یا اسیر شدهاند. یک مقام اوکراینی در این باره میگوید که هفت ژنرال روسی در میدان جنگ کشته شدهاند.
علیرغم شکست قابل توجه، نیروهای مسلح اوکراین سختتر و هوشمندانهتر از آنچه بسیاری پیشبینی میکردند جنگیدهاند و با موفقیت، پیشروی روسیه به کییف را متوقف کردند. با این حال تحلیلگران و مقامات غربی بیم دارند که بدترین وضعیت ممکن هنوز در راه باشد، زیرا پوتین نشانههای کمی از عقبنشینی نشان میدهد و گلوله باران بیرویه روسیه به شهرهای اوکراین و اهداف غیرنظامی افزایش یافته است.
فارن پالیسی با بیش از دهها مقام آمریکایی و اروپایی و همچنین تحلیلگران برجسته نظامی و کارشناسان منطقهای در مورد ارزیابی آنها از چگونگی تحول یا پایان درگیری صحبت کرده است. بسیاری به سرعت به این نکته اشاره کردند که جنگ ذاتاً غیرقابل پیش بینی است. در حالی که در مورد آینده اوکراین اتفاق نظر کمی وجود دارد، پنج سناریو گسترده در مورد آنچه که ممکن است در ماه دوم جنگ در انتظار باشد مطرح شد، که نتیجه نهایی احتمالاً شامل ترکیبی از موارد ذکر شده در زیر خواهد بود.
بن بست خونین
روسیه علیرغم اعزام نزدیک به ۲۰۰ هزار نیرو به اوکراین به دلیل ناکارآمدی نیروهای خود و مقاومت شدید اوکراینیها دچار مشکل شده است. بعید است روسیه بتواند عملیات نظامی خود را نجات دهد. با این وجود، یک مقام ارشد دفاعی ایالات متحده هفته گذشته اعلام کرد که مسکو در حال بحث در مورد چگونگی تامین مجدد و اعزام نیروهای کمکی است که میتوانند ضد حملات اوکراین را چالش برانگیزتر سازند.
یکی از سناریوهای محتملتر بن بست در درگیری است که در آن هیچ یک از طرفین قادر به دستیابی به دستاوردهای سرزمینی چشمگیر نیستند، اما در تلاش خواهند بود تا طرف مقابل را در یک جنگ فرسایشی از بین ببرند. با توجه به عملکرد ضعیف ارتش روسیه و روحیه عالی و تسلیحات غربی اوکراینیها احتمال بیشتری در مورد بروز یک بن بست وجود دارد. احتمال تحقق سناریویی وجود دارد که در آن پوتین نتواند برنده شود، اما از باخت نیز خودداری خواهد ورزید. این وضعیت تنها میتواند به یک بن بست خونین منجر شود.
تجزیه اوکراین
تصرف دونباس در شرق اوکراین از جمله اهداف اصلی مسکو در آن کشور است. یک مقام ارشد نظامی آمریکایی که نخواسته نامش فاش شود میگوید اولویت اصلی روسیه متمرکز بر شرق اوکراین است. از دید او، روسیه تلاش میکند تا ارتباط نیروهای ارتش اوکراین با بخش شرقی آن کشور را قطع کند. این احتمال وجود دارد که روسیه به دنبال تقسیم اوکراین به دو بخش مشابه وضعیتی که سالها پیش برای کره رخ داد باشد که در نتیجه آن کره به دو کشور شمالی و جنوبی تقسیم شد.
توافق نامه صلح
با توجه به این که پیروزی نظامی همه جانبه برای هر دو طرف مبهم به نظر میرسد محتملترین راه برای پایان دادن به جنگ از طریق نوعی توافق صلح است. این وضعیت به احتمال زیاد به یک راه حل مذاکره ختم میشود. قرار است دور بعدی مذاکرات در ترکیه آغاز شود، اما انتظارات همچنان پایین است. مسکو خواستار اعلام بی طرفی اوکراین و غیرنظامی شدن کی یف، پذیرش الحاق کریمه به روسیه و به رسمیت شناختن استقلال مناطق جدایی طلب در دونباس شده است.
رویداد قوی (پرنده) سیاه
سختترین سناریو برای پیش بینی، اما سناریویی است که میتواند تاثیر عمیقی بر روند جنگ داشته باشد رویداد «قوی سیاه» که در آن اتفاقی، چون استفاده از سلاحهای شیمیایی یا هستهای یا تغییر رژیم در مسکو رخ میدهد. مقامهای ارشد سابق نظامی به "فارن پالیسی" گفتهاند که روسیه ممکن است از سلاحهای شیمیایی در میدان نبرد به عنوان اقدامی ناامیدکننده استفاده کند، زیرا ارتش روسیه تمایل دارد غیرنظامیان را هدف قرار دهد.
دولت روسیه به استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه مخالفان مانند "الکسی ناوالنی" رهبر مخالفان و علیه افراد فراری خارج از کشور شهرت دارد. احتمال دیگری که مقامهای آمریکایی و اروپایی از آن هراس دارند سناریویی است که در آن روسیه از سلاح هستهای کم بازده در اوکراین استفاده کند. مقامهایی که با "فارن پالیسی" صحبت کردهاند معتقدند چنین سناریویی هنوز بسیار بعید به نظر میرسد.
برکناری پوتین از قدرت
آخرین رویداد بهت آور که میتواند مسیر جنگ را به طور اساسی تغییر دهد برکناری پوتین از قدرت است. اگرچه اکثر کارشناسان معتقدند که تحقق این امر در این مرحله بعید به نظر میرسد. پوتین مدتها است که در مورد تغییر رژیم دچار هراس بوده و سالها به دنبال این بوده که گروهی از بوروکراتها و الیگارشهای وفادار را گرد خود داشته باشد؛ افرادی که قدرت او را به چالش نخواهند کشید.
مقامهای سیاسی و کارشناسان معتقدند که بروز یک خیزش تودهای مردمی در روسیه بعید به نظر میرسد. سرویسهای امنیتی روسیه تظاهرات رخ داده پس از روزهای آغازین جنگ را با خشونت سرکوب کرده و حدود ۵۰۰۰ معترض ضد جنگ را بازداشت کردند. تمام افرادی که اکنون به پوتین بسیار نزدیک هستند و با او در تماس بودهاند مشابه او فکر میکنند.
;